In deze nieuwsbrief:

• Kan jij ons helpen met ons onderzoek?
• Uitgelicht: systeemarchitect leefde 35 jaar lang onder gestolen naam
• Nieuws uit maart
• Schrijf je in voor de masterclass!

Stichting Kafkabrigade doet onderzoek en is op zoek naar mensen die één van deze twee problemen ervaren:

• Problemen vanwege twee of meer inkomstenstromen, omdat dan de loonheffingskorting niet direct leidt tot de juiste inhouding door de werkgevers.
• Problemen vanwege terug- of nabetalingen van een uitkeringsinstantie (zoals UWV of SVB), waardoor ze meer belasting betalen dan ze anders gedaan hadden.

Het doel van dit onderzoek is om een aantal portretten maken van mensen die last hebben van één van deze twee problemen. We zoeken niet naar (zeer) complexe situaties, maar juist naar veelvoorkomende problemen waarmee iedereen die te maken krijgt met twee inkomstenstromen of met nabetalingen over de jaargrens wel geconfronteerd wordt.

Ken je concrete voorbeelden van mensen met deze problemen die we zouden kunnen interviewen om een portret van hen te schetsen. Mail dan naar info@kafkabrigade.nl.

Een 58-jarige Amerikaan heeft schuld bekend voor een bijzonder geval van identiteitsfraude: 35 jaar leefde hij onder een gestolen naam. Sinds 1988 gebruikte Matthew David Keirans de identiteit van William Donald Woods. De valse identiteit gaf hij met succes op bij werkgevers, verzekeraars en kredietmaatschappijen. Ook vroeg hij er officiële uittreksels van de overheid mee aan. In 2013 begon hij als systeemarchitect bij het ziekenhuis van de universiteit van Iowa, waar hij werkte tot aan zijn arrestatie in 2023.

In 2019 kwam de echte Woods erachter dat iemand schulden had opgebouwd op zijn naam. Toen hij daarvoor hulp inschakelde werd hij gearresteerd en aangeklaagd voor identiteitsfraude. Omdat hij bleef volhouden dat hij daadwerkelijk William Donald Woods was, werd hij twee jaar lang opgenomen in een psychiatrische instelling. Daarna kreeg hij een gevangenisstraf, ook van twee jaar.

In 2023 nam Woods contact op met de universiteit van Iowa, nadat hij ontdekte dat Keirans daar werkzaam was. De lokale politie startte een onderzoek en Keirans viel uiteindelijk door een DNA-test door de mand.

In Nederland is de beroemdste casus van identiteitsfraude de zaak van Ron Kowsoleea. Deze casus werd beschreven in de inleiding van een recent wetenschappelijk artikel over administratieve fouten op basis van onderzoek van Stichting Kafkabrigade (doi).

• 28 maart - Zonder goede registratie hebben arbeidsmigranten in Nederland een kwetsbare positie. Daarom deed het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten al in 2020 de aanbeveling om uitzendbureaus medeverantwoordelijk te maken voor een degelijke registratie, en hen daarmee een zorgplicht te geven. Maar in de Wet toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten (Wtta), welke eisen gaat stellen aan uitzendbureaus die arbeidsmigranten willen aanbieden aan bedrijven in Nederland, komt deze zorgplicht niet terug (RTL Nieuws).
• 28 maart - Het boek De boetefabriek is een reconstructie van het uit de hand gelopen Nederlandse verkeersboetebeleid. Sinds de invoering daarvan in de jaren negentig raakten veel Nederlanders erdoor in de financiële problemen, soms jarenlang en met gijzeling tot gevolg. Vanwege de raakvlakken met de toeslagenaffaire presenteerde de auteur Merel van Rooy het boek aan Michiel van Nispen (SP), voorzitter van de parlementaire enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening. De problematiek - en de lange weg naar bijstelling - van het ontspoorde verkeersboetebeleid kwam ook aan de orde in het boek De digitale kooi (2018).
• 26 maart - Om de integriteit van verkiezingen in Europa te bewaken, heeft de Europese Commissie richtlijnen opgesteld voor zeer grote online platforms en zoekmachines. Deze moeten systeemrisico’s die van invloed kunnen zijn op verkiezingsprocessen online beperken. Er zijn specifieke maatregelen voor de verkiezingen voor het Europees Parlement in juni 2024.
• 25 maart - De omstreden verhuizing van Stichting Internet Domeinregistratie Nederland naar Amazon Web Services is volgens minister Adriaansens (Economische Zaken en Klimaat) nog "geen voldongen feit", schrijft AG Connect.
• 22 maart - 21 lidstaten, waaronder Nederland, hebben de Europese verklaring over kwantumtechnologieën ondertekend. Kwantumtechnologieën zijn van belang voor het wetenschappelijke en industriële concurrentievermogen van de Europese Unie. Het streven is om samen een hoogstaand kwantumtechnologie-ecosysteem te ontwikkelen in de gehele EU.
• 21 maart - Een Social License is noodzakelijk om gegevensuitwisseling in ontwikkelingslanden op een verantwoordelijke manier te bewerkstelligen, stelt dit rapport.
• 21 maart - Met de nadelen van digitalisering bij overheden is de afgelopen jaren te weinig rekening gehouden. Er is bijvoorbeeld nauwelijks democratische controle op de werking van beslissystemen voor publieke dienstverlening. Dit terwijl er volop concrete mogelijkheden zijn om de rechtsstaat in een digitale context te versterken. Dit schrijft senior regelanalist bij de Belastingdienst Matthijs van Kempen op persoonlijke titel op iBestuur.
• 19 maart - Centrale banken gebruiken hun experimentele Ai project Gaia om financiële klimaatrisico's in kaart te brengen.
• 19 maart - De Wet bevordering digitale weerbaarheid bedrijven is met een ruime meerderheid aangenomen door de Tweede Kamer. Digitale veiligheid heeft een steeds hogere prioriteit. Daarom is in 2018 het Digital Trust Center (DTC) opgericht, wat de weerbaarheid van niet-vitale Nederlandse bedrijven moet versterken. Voor het vitale bedrijfsleven doet dat het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC). In 2026 gaan het DTC en het NCSC, samen met het CSIRT-DSP, op in één nationale cybersecurityorganisatie.
• 15 maart - CrowdTangle, een tool waarmee mis- en desinformatie op social media kan worden gemonitord, wordt vlak voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen in november 2024 door Meta uit de lucht gehaald (Tweakers).
• 15 maart - Het Europees Parlement en de Europese Raad hebben een voorlopig akkoord bereikt over de European Health Data Space (EHDS). De EHDS moet de uitwisseling van gegevens met betrekking tot gezondheid eenvoudiger maken op Europees niveau, evenals de toegankelijkheid ervan.
• 13 maart - Een ruime meerderheid van het Europees Parlement heeft voor de AI Act gestemd. De wet moet de basis vormen voor de regulering van AI. Hiervoor worden een aantal risicocategorieën geschetst, met bijbehorende verplichtingen. Systemen die een onaanvaardbaar risico met zich meebrengen, zoals het in gevaar brengen van de rechten van burgers, worden verboden.
• 12 maart - Boek - In The Future of Trust schetst journalist Ros Taylor hoe de samenleving eruit kan komen te zien als het vertrouwen in instituties als overheden en de media verder blijft dalen.
• 11 maart - Maar weinig zaken van online criminaliteit stromen door in de strafrechtketen, blijkt uit een rapport dat is uitgevoerd in opdracht van het WODC.
• 11 maart - De Europese privacytoezichthouder EDPS concludeert dat de Europese Commissie de wet heeft overtreden met het gebruik van Microsoft 365 (AG Connect).
• 11 maart - Autofabrikant General Motors blijkt data over het rijgedrag van haar consumenten te delen met verzekeringsmaatschappijen.
• 7 maart - Staatssecretaris Van Huffelen (Koninkrijksrelaties en Digitalisering) schrijft in een antwoord op Kamervragen dat de overheid zich moet voorbereiden op de komst van krachtige kwantumcomputers. Als op dat moment kwantumcryptografie nog geen gemeengoed is, veroorzaakt dit risico's voor burgers, ondernemingen en overheden. Stichting Kafkabrigade schreef in 2019 een toegankelijke column over dit onderwerp.
• 7 maart - Sinds 7 maart moeten de zogenaamde ‘poortwachters’ voldoen aan alle verplichtingen van de Europese Digital Markets Act. In september 2023 wees de Europese Commissie de bedrijven Apple, Alphabet, Meta, Amazon, Microsoft en ByteDance – en 22 van hun platformdiensten – aan als poortwachter. Omdat gebruikers nauwelijks om deze bedrijven heen kunnen moeten zij aan aanvullende verplichtingen voldoen. De wet moet zorgen voor meer concurrentie en keuzevrijheid op digitale markten.
• 6 maart - Dankzij de Europese Digital Markets Act, die op 7 maart van kracht is gegaan, krijgen concurrenten van Google een eerlijkere kans in Google Search. Door de nieuwe wet mogen online platformen onder andere niet meer hun eigen producten overpromoten (AG Connect).
• 6 maart - Belangenvertegenwoordigers van de elektrische vervoerssector roepen op om het delen van data mogelijk te maken tussen de verschillende spelers, zoals autofabrikanten en elektriciteitsnetbeheerders. Dit zou de adoptie van elektrische voertuigen versnellen. Tegelijkertijd zijn er zorgen dat dit in strijd is met Europese data- en privacywetgeving (Euracitv).
• 5 maart - Lee Tiedrich legt uit hoe we de uitdagingen op het gebied van AI data scraping het hoofd kunnen bieden.
• 5 maart - De Europese Raad heeft ingestemd met de Interoperable Europe Act, waarmee samenwerking en digitale uitwisseling tussen overheidsorganisaties in de EU verbeterd moet worden. Op dit moment sluiten de systemen en procedures van verschillende lidstaten niet altijd op elkaar aan. Dit maakt sommige zaken onnodig ingewikkeld, zoals het aanvragen van bepaalde diensten door burgers die over de grenzen van hun eigen lidstaat wonen of werken (iBestuur).
• 4 maart - ''Geen DigiD, geen energiesteun'': in een uitzending van Radar komt de Nationale ombudsman aan het woord over het Tijdelijk Noodfonds Energie. Huishoudens met een laag inkomen en een hoge energierekening konden daar aan het begin van dit jaar weer een beroep op doen. Een DigiD was daarbij een vereiste. 2,6 miljoen Nederlanders zijn echter digitaal niet vaardig genoeg zijn om dit zelfstandig te regelen. Daardoor konden de meest kwetsbaren alsnog geen gebruik maken van de steun. De Nationale ombudsman roept daarom op om in de toekomst ook zonder DigiD een aanvraag mogelijk te maken.
• 4 maart - Via de internetconsultatie konden bedrijven, organisaties en consumenten tot 1 april jl. reageren op het voorstel voor de uitvoeringswet Dataverordening. Deze moet vanaf september 2025 de regelgeving van de EU Data Act implementeren.
• 4 maart - De regering wil gaan experimenteren met dataminimalisatie bij het afnemen van gegevens uit de Basisregistratie Personen (BRP). Dit moet aantonen of het mogelijk is dat overheidsorganisaties met enkel nog de minimaal noodzakelijke informatie dezelfde dienstverlening kunnen realiseren. Hiervoor moet tijdelijk worden afgeweken van de Wet basisregistratie personen, door middel van een ontwerpbesluit. De Raad van State heeft daar advies over uitgebracht. Daarin staat onder andere dat het waarborgen van grondrechten van burgers in het ontwerpbesluit zélf moet worden opgenomen. Vooralsnog zouden deze worden gewaarborgd door covenanten met gemeenten en afnemers.
• 3 maart - De Digital Services Act (DSA) is vorige maand in werking getreden. Deze nieuwe Europese regelgeving moet een veiligere digitale ruimte creëren waar de grondrechten van gebruikers worden beschermd en een gelijk speelveld voor bedrijven tot stand wordt gebracht. ICT-jurist Arnoud Engelfriet legt in een artikel op Tweakers de omvangrijke wet beknopt uit. Engelfriet scheef eerder samen met Stichting Kafkabrigade een artikel over een misvatting in de Kamerbrief over ‘Open, tenzij'.
• 1 maart - Het concept van dataverzameling is een onmisbare tool bij het opstellen van beleid, maar kent beperkingen. C. Thi Nguyen legt uit welke dat zijn.
• 23 februari - De EU-US Data Privacy Framework is de derde poging van de EU en de VS om tot een duurzame overeenkomst voor transatlantische gegevensuitwisseling te komen. Om de toetsting door het Hof van Justitie van de Europese Unie te doorstaan, zijn PETs (Privacy-Enhancing Technologies) noodzakelijk, schrijft Camille Ford.

Van 23 tot en met 25 september 2024 organiseert Stichting Kafkabrigade weer de masterclass "Volwassen Digitale Overheid met de Burger Centraal". Gedurende drie dagen bespreken we de digitalisering van de overheid vanuit de vijf perspectieven van de Landkaart Volwassen Digitale Overheid: regels, technologie, beginselen, besluitvormingsproces en natuurlijk de handelingssituatie van de burger.

We komen wederom bijeen in het centraal gelegen Hotel Oranjeoord, in de bosrijke omgeving van de Veluwe. Voor ontbijt, lunch en diner wordt gezorgd. Overnachten is mogelijk op de eerste en tweede cursusdag en inbegrepen bij de cursusprijs. Meld je wel tijdig aan, want kamers zijn afhankelijk van beschikbaarheid. Ook de maaltijden zijn inbegrepen in de cursusprijs.

Deelnemers aan de eerdere edities waren erg enthousiast. Zij beoordelen de kwaliteit overall met een 8,4. "Een must voor alle professionals die actief zijn in het vormgeven van de digitale inrichting van de overheid", aldus één van de deelnemers. Schrijf je in!

Aanmelden en meer informatie »