Burgers staan niet centraal bij het stelsel van basisregistraties concludeerde de Algemene Rekenkamer vorige week. Op 18 juni publiceerde de Algemene Rekenkamer haar onderzoek naar het stelsel van basisregistraties. Hoewel het eenmalig vragen van gegevens aan burgers voor de basisregistraties grote voordelen kan bieden, is in de praktijk de keerzijde nog dat mensen het zicht en de grip op hun eigen gegevens verliezen. Dat komt omdat het nog ontbreekt aan afgestemde en eenduige voorzieningen waarmee burgers kunnen zien over welke gegevens de overheid beschikt en welke gegevens de overheid gebruikt en waarmee onjuiste gegevens gecorrigeerd kunnen worden. Ook ontbreekt het na vijf jaar nog altijd aan een centraal meldpunt voor problemen dat daadwerkelijk registratie-overstijgende fouten kan oplossen. Dit laatste is dan ook opnieuw de belangrijkste aanbeveling van de Rekenkamer.

In een reactie op het onderzoek heeft het Ministerie van Binnenlandse Zaken laten weten dat er geen centraal meldpunt komt.

In deze nieuwsbrief:

• Eenvandaag besteed op radio en tv aandacht aan het onderzoek van de Algemene Rekenkamer
  
• Het verhaal dat Simone, dat Eenvandaag in de rapportage als illustratie gebruikte, verscheen eerder in een column
  
• Een volgend hoofdstuk uit het boek "De Digitale Kooi" als luisterboek.
  

Een belastingaanslag krijgen voor een huis dat niet van jou is. Het komt vaker voor dan je denkt. En probeer het dan meer eens te veranderen. Per jaar raken duizenden mensen op deze manier verstrikt in de systemen van gemeenten of de belastingdienst. De Rekenkamer vindt dat het tijd is voor een meldpunt waar burgers dan terecht kunnen. Arjan Widlak, van de Kafkabrigade, een stichting die bureaucratie probeert te bestrijden, vindt het een goed idee. "Pas wanneer alle aangesloten organisaties op dezelfde wijze fouten kunnen corrigeren, werkt dit ook voor burgers."

Audio en video fragment »

Ter illustratie gebruikte Eenvandaag het verhaal van Simone, dat op 18 mei als column in het Financieele Dagblad stond.

Simone van Geest kocht een huis in Amsterdam en ontving een aanslag voor onroerende zaak belasting. Maar niet alleen voor haar eigen huis, ook voor een huis naast haar. Een foutje, dacht ze, even bellen. Maar ze moet schriftelijk bezwaar maken. Pas veertien maanden later ontvangt ze een uitspraak. De gemeente blijft erbij dat zij de eigenaar was. Dat blijkt uit onderzoek van de afdeling Basisinformatie. Dat is niet het soort motivatie waar je wat aan hebt.

Lees de column "Onschuld Bewijzen" »

In het boek De Digitale Kooi laten we zien dat informatiearchitectuur de overheid blind heeft gemaakt voor de problemen van burgers en onmachtig heeft gemaakt om fouten te herstellen en maatwerk te leveren. We formuleren ´algemene beginselen van behoorlijke ICT’ om de burger weer een stem en een centrale plaats geven in de digitale overheid.

Aan de hand van het verhaal van Saskia, Pieter en Esther ontdekken we hoe de bureaucratische cloud in elkaar zit. Elk van hen lijkt getroffente worden door het noodlot. Saskia moet haar gestolen auto APK laten keuren. Omdat ze dat niet kan, wordt ze meer dan tien jaar achtervolgd met boetes en raakt in de schulden. En als modelburger Esther teveel voor haar werk in het buitenland is, verliest ze vrijwel alles. Van haar parkeervergunning en stemrecht tot de mogelijkheid om een factuur te sturen voor haar bedrijf. Als in een Kafka-roman ontdekken we hoe registraties en gegevensuitwisseling geen neutrale spelers zijn, maar dat met onwetendheid en achteloosheid een digitale kooi is gebouwd die een steeds grotere groep mensen onzichtbaar gevangen houdt.

Een must-read voor elke overheidsprofessional.

Nu is ook hoofdstuk 4 beschikbaar als audioboek.

Audioboek De Digitale Kooi »